Warunkiem odpowiedzialności karnej za przestępstwo posiadania narkotyków jest świadomość oskarżonego o posiadaniu substancji stanowiącej narkotyk.
W przypadku braku tej świadomości, nie można pociągnąć oskarżonego do odpowiedzialności.

Osoba, która posiada narkotyk nieświadomie nie popełnia przestępstwa.
W trakcie orzekania jako Sędzia Wydziału Karnego dwukrotnie zetknąłem się z sytuacją, gdy osoba oskarżona o przestępstwo posiadania narkotyków weszła w jego posiadanie nieświadomie, a więc nieumyślnie:

• w pierwszym przypadku znajomy oskarżonego poprosił go przed dyskoteką o przytrzymanie na kilka minut kilku jego rzeczy, w tym komórki, portfela, dokumentów. Po chwili nadjechał patrol Policji. Policjanci dokonali przeszukania osoby oskarżonego ujawniając między innymi w portfelu kolegi torebkę z marihuaną. W tym wypadku sprawa zakończyła się uniewinnieniem w związku z ustaleniem, że torebka z zawartością marihuany należała do kolegi oskarżonego, zaś oskarżony przyjmując od niego rzeczy osobiste nie miał świadomości, że wśród nich znajduje się ta torebka z narkotykiem.

• w drugiej sprawie Policjanci ujawnili w samochodzie oskarżonego, pod fotelem pasażera, skręta z marihuaną. Mężczyzna od początku tłumaczył, że samochód, którym podróżował kupił kilka dni przed zatrzymaniem, przy zakupie samochodu nie zaglądał pod fotele, stąd nie wiedział że pod jednym z nich leży skręt z marihuaną. Pomimo tych wyjaśnień Prokurator skierował przeciwko mężczyźnie do Sądu akt oskarżenia zarzucając mu popełnienie przestępstwa posiadania narkotyków. Gdy na rozprawie oskarżony podtrzymał dotychczasowe wyjaśnienia uznałem za konieczne ich zweryfikowanie. Na podstawie umowy sprzedaży potwierdziłem, że oskarżony rzeczywiście kupił samochód kilka dni przed zatrzymaniem przez Policję. Nie udało się natomiast przeprowadzić w tej sprawie opinii daktyloskopijnej, gdy biegły zaopiniował, że na znalezionym skręcie nie zachowały się ślady linii papilarnych wystarczające do ich identyfikacji. Ostatecznie wydałem w tej sprawie wyrok uniewinniający z uwagi na nie dające się usunąć wątpliwości co do umyślności posiadania narkotyku przez oskarżonego, umyślności stanowiącej konieczny element przestępstwa posiadania narkotyków.


Autor: Mariusz Stelmaszczyk