Mam parę ciekawostek, które mogą się przydać. Kleszcza nie ma co bagatelizować.
To może być poważny wróg, którego można spotkać na naszej drodze podczas wędrówek.
Kleszcze – pajęczaki należące do podgromady roztoczy (Acari), traktowane jako grupa umowna lub jako nadrodzina Ixodoidea albo też jako podrząd Ixodides (Ixodes).
Wyróżnia się rodziny kleszczy
twarde (Ixodidae), częściowo okryte twardym pancerzem, oraz pozbawione tego pancerza,
miękkie — obrzeżkowate (Argasidae). Jest ich kilkaset gatunków. Kleszcze są pasożytami zewnętrznymi głównie kręgowców.
Długość ciała wynosi od jednego do kilku milimetrów (po nassaniu kilkakrotnie większa), ryjkowaty narząd gębowy przystosowany do ssania krwi i płynów tkankowych (hypostom), zbrojny w liczne ząbki pomocne w utrzymywaniu się w skórze żywiciela. Gatunki z rodziny Ixodidae ssą krew trzy razy w życiu: w stadium larwalnym, w stadium nimfy i jako postać dorosła, atakując zwierzęta na łąkach i w lasach (bez jedzenia mogą żyć do dwóch lat). Są kosmopolityczne. Zamieszkują głównie tropiki i subtropiki. W Polsce licznie występuje kleszcz pospolity (kleszcz pastwiskowy) (Ixodes ricinus). Kleszcze są wektorami dla wielu chorób; m.in. boreliozy. W Polsce badania nad kleszczami prowadzi się w ośrodku lubelskim.
źródło:
pl.wikipedia.org/wiki/Kleszcze_%28paj%C4%99czaki%29
"Kleszcze w tym roku wcześnie się wybudziły". To dlatego, że zima miała łagodny przebieg.
W przychodniach zaczęli już pojawiać się pacjenci ukąszeni przez te pajęczaki
Łagodna, tegoroczna zima sprzyjała szybkiemu rozwojowi pajęczaków, w tym kleszczy, których okres aktywności rozpoczął się w kwietniu. Przychodnie już informują o pacjentach ukąszonych przez te pasożyty. Obcowanie z pajęczakami nie należy do bezpiecznych. Kleszcze mogą przenieść choroby wektorowe, które są tematem przewodnim tegorocznego Światowego Dnia zdrowia.
Choroby wektorowe, powodowane przez drobnoustroje przenoszone przez inne organizmy są tematem przewodnim tegorocznego Światowego Dnia Zdrowia, który obchodzony jest 7 kwietnia. W Polsce najgroźniejsze choroby tego typu są roznoszone przez kleszcze.
Pierwsze ofiary pajęczaków
Kleszcze przenoszą boreliozę i odkleszczowe zapalenie mózgu. Jak informują lekarze, do przychodni trafiają już pierwsze osoby, które zostały ukąszone przez te pajęczaki. Ich szybkiemu rozwojowi sprzyjała łagodna, tegoroczna zima.
- Kleszcze w tym roku wcześnie się wybudziły; mamy już pacjentów, u których pojawiły się na skórze wbite kleszcze. Oczywiście, niesie to ryzyko infekcji, natomiast nie każde ukłucie jest zagrożone rozwojem choroby - poinformował lekarz Krzysztof Lis, specjalista chorób zakaźnych z Centrum Medycyny Podróży CenterMed w Tarnowie.
Jak podkreślił, kleszcza wbitego w skórę należy usunąć w całości. Można to zrobić samodzielnie, jeżeli się to umie, albo należy zgłosić się do przychodni.
Największa aktywność pajęczaków
Na boreliozę przenoszoną przez kleszcze nie ma szczepionki, jest za to szczepionka na kleszczowe zapalenie mózgu. Można stosować ją zarówno u dzieci, jak i u dorosłych. Najlepszym momentem na zaszczepienie przeciwko tej chorobie jest wczesna wiosna, aby na okres największej aktywności pajęczaków, który przypada od kwietnia do października, zdążyła wytworzyć się odporność.
źródło:
tvnmeteo.tvn24.pl/informacje-pogoda/polska,28/kleszcze-w-tym-roku-wczesnie-sie-wybudzily-to-dlatego-ze-zima-miala-lagodny-przebieg,118870,1,0.html
Dlaczego kleszcze są tak niebezpieczne?
Pewnie każdy z nas wie, co to jest kleszcz i czym się żywi, jednak niektóre fakty, które dotyczą tych drobnych stawonogów, mogą zaskakiwać. Zadziwia przede wszystkim odporność kleszczy na trudne warunki bytowe, ich budowa anatomiczna pozwalająca skutecznie atakować oraz długowieczność.
Dwanaście ważnych ciekawostek na temat kleszczy
1. Są dość długowieczne – cykl życiowy kleszcza pospolitego trwa około dwa lata. Dla porównania – ich żywiciele, czyli np. drobne gryzonie żyją tylko kilka miesięcy.
2. Kleszcze niemal nie mają naturalnych wrogów, którzy regulowali by ich liczebność.
3. Są odporne na wpływy środowiska – w przypadku zimna lub suszy przechodzą w stan anabiozy – „śpią” zagrzebane w ściółce i czekają na poprawę pogody. Oczywiście przedłużające się niekorzystne warunki środowiska powodują obumieranie części populacji, ale i tak średnia przeżycia jest dość wysoka.
4. Są niezwykle płodne. Najedzona samica kleszcza pospolitego składa 2000-3000 jaj, a kleszcza pastwiskowego nawet 3000-6000!
5. Każde z trzech kolejnych stadiów rozwojowych musi żerować. Larwy piją krew przez około 3 doby, nimfy – 5 dób, a samice – nawet 11 dób i wypijają wówczas ok. 4ml krwi, zwiększając swoją objętość dwustukrotnie.
6. Żerowania odbywają się na różnych żywicielach, np. larwa pije krew myszy leśnej, nimfa – nornicy rudej, a samica powstała po linieniu tej nimfy – na naszym psie.
7. Są maleńkie – larwa kleszcza pospolitego ma ok. 0,5 mm długości, nimfa 1,5 mm, samica zaś jedynie około 5mm.
8. Aparat gębowy kleszcza jest niezwykle „dopracowaną” konstrukcją sprawiającą, że wbitego osobnika bardzo trudno jest wyciągnąć, a sam roztocz odżywia się w sposób ciągły i dla niego wygodny pobierając krew na zmianę ze wstrzykiwaniem śliny, która zapobiega krzepnięciu krwi, znieczula i zawiera mnóstwo zarazków.
9. Ślina kleszczy zawiera silny środek znieczulający, co bardzo utrudnia zauważenie, że coś nas właśnie gryzie.
10. Biologia rozrodu kleszczy sprawia, że samica przekazuje larwom sporą część drobnoustrojów chorobotwórczych, które sama posiada. Jest to tak zwana transmisja transovarialna.
11. Podobnie każde kolejne stadium posiada te same patogeny, które miało wcześniej (larwa -> nimfa -> samica lub samiec). To transmisja transstadialna.
12. Kleszcze doskonale przystosowują się do zmienionych warunków środowiska. „Zauważyły”, że w naszych piwnicach jest ciepło przez cały rok, wchodzą tam i żerują nawet w miesiącach zimowych. Same miasta wydzielają też tyle ciepła, że cykl aktywności kleszczy, który na terenach naturalnych zaczyna się w kwietniu i trwa do czerwca, by potem znów zacząć się we wrześniu i trwać do października, zmienił się. W miastach kleszcze „budzą” się już w marcu, żerują do lipca, a potem od września do listopada. A gdy nie ma przymrozków spotkać je można w grudniu! Braki w naturalnym pożywieniu (jeleniowate) zastępują naszymi domowymi zwierzętami (psy, koty) lub… nami samymi!
źródło:
choroby-zakazne.wieszjak.polki.pl/zakazenia-krwi/277602,Dlaczego-kleszcze-sa-tak-niebezpieczne.html
Jak ochronić się przed atakiem kleszcza?
Czy kleszcze czyhają na nas na drzewach?
Kleszcze nie spadają z drzew. Wspinają się na wysokość ok. 120 cm, bo na takiej wysokości maksymalnie może znajdować się grzbiet ich potencjalnego żywiciela. Oczywiście może zdarzyć się, że znajdziemy kleszcza wbitego za uchem, ale nie dlatego, że spadł tam z drzewa! Kleszcze dość długo wędrują sobie po naszym ciele szukając miejsca ciemnego, zacisznego, z cienką i delikatną skórą, w którą mogłyby się wbić.
Jak chronić się w lesie?
Kleszcze reagują na ciepło, zapach, stężenie dwutlenku węgla. Nie możemy liczyć na to, że nas „nie zauważą”. Repelent jest dobrym pomysłem gdy wybieramy się do lasu.
Do lasu lub parku o charakterze leśnym ubieramy się w długie spodnie i kryte buty. Niektórzy doradzają wkładanie nogawek spodni do skarpetek. Można. Okazuje się, że im więcej sztucznych tkanin – polary, goretexy itp. – tym mniejsza szansa na zaatakowanie nas przez kleszcza. One „wolą” bawełnę i inne naturalne włókna.
Zawsze po powrocie z lasu czy parku należy obejrzeć dokładnie swoje ciało. Najlepiej sprawdzić czy nie ma kleszcza przeciągając dłonią po powierzchni skóry. Nie wszędzie jesteśmy w stanie spojrzeć. Szczególnie dokładnie oglądajmy dzieci. One zawsze są szczególnie narażone – bo mają delikatną skórę, bo biegają po krzakach, kładą się na ziemi.
Szczepić się czy nie?
ZAWSZE warto zaszczepić się na
Kleszczowe Zapalenie Mózgu. Na
Borelię z Lyme niestety szczepienia nie ma, więc chrońmy się na to, na co tylko można. Szczepienie nie jest raz na zawsze i należy pilnować schematu szczepień.
źródło:
choroby-zakazne.wieszjak.polki.pl/zakazenia-krwi/277757,Jak-ochronic-sie-przed-atakiem-kleszcza.html
Które kleszcze są najgroźniejsze?
Kleszcz kleszczowi nierówny – w Polsce żyje aż 25 gatunków tych stawonogów. Każdy z nich wygląda nieco inaczej i czym innym się charakteryzuje.
Kleszcze należą do najliczniejszego typu w królestwie zwierząt – stawonogów, gromady pajęczaków i podgromady roztoczy. Na terenie Polski występuje około 25 gatunków kleszczy właściwych i obrzeżków.
Obrzeżki mogą spowodować wstrząs anafilaktyczny
Obrzeżki, czyli kleszcze miękkie (Argasidae), są to pasożyty przede wszystkim ptaków i nietoperzy (w naszym klimacie). W Polsce najbardziej znany jest obrzeżek gołębi (Argas reflexus). Jego ugryzienia są bolesne i długo się goją. A sam obrzeżek jest wektorem wielu chorób, głównie riketsjoz. Obrzeżki atakują całymi grupami, po kilkadziesiąt osobników i żerują dość krótko – kilka godzin, przede wszystkim w nocy, ale przez kilka nocy z rzędu (gdy tylko dostępny jest pokarm – czyli żywiciele). W ten sposób pokarm pobierają wszystkie stadia – larwy, kilka stadiów nimfalnych (ok. 5) oraz osobniki dorosłe – samice i samce (rzadziej). Czas żerowania – aż do wysycenia się kleszcza pokarmem.
Ślina obrzeżków może powodować odczyn alergiczny, a u osób wrażliwych lub skłonnych do alergii może być przyczyną wstrząsu anafilaktycznego, zwłaszcza w przypadku jednoczesnego ataku większej ilości osobników.
Na
ataki tych kleszczy uskarżają się nie tylko właściciele gołębników, ale też, co stanowi coraz większy problem w miastach, mieszkańcy bloków z poddaszami, na których bytują gołębie. W Warszawie mieliśmy kilka zgłoszeń związanych z atakami obrzeżków – na Pradze, Szczęśliwicach i Mokotowie.
źródło:
choroby-zakazne.wieszjak.polki.pl/zakazenia-krwi/277587,Ktore-kleszcze-sa-najgrozniejsze.html
Jak usunąć kleszcza?
Usuwanie kleszcza to zabieg w założeniu prosty, w praktyce stresujący i nie zawsze bezproblemowy. Przy usuwaniu kleszcza należy przede wszystkim pamiętać o jednej zasadzie - im szybciej, tym lepiej. Im dłużej kleszcz tkwi w naszym ciele, tym większe ryzyko zakażenia chorobami odkleszczowymi.
Aby usunąć kleszcza, należy użyć pęsety. Łapiemy nią kleszcza jak najbliżej skóry, aby zmniejszyć ryzyko rozerwania go. Jeśli oderwiemy sam odwłok, a główka zostanie w naszym ciele, ryzyko infekcji wzrasta.
Kleszcza nie wykręcamy. Wyciągamy go w sposób zdecydowany, ale delikatnie - bez szarpnięć. Możemy przy wyjmowaniu delikatnie skręcić pęsetę w lewo, ponieważ najczęściej kleszcze wgryzają się w nas, skręcając się w prawą stronę.
Miejsce po ukłuciu przecieramy wodą utlenioną lub spirytusem.
Przyrządy do usuwania kleszczy
Istnieją specjalne przyrządy do usuwania kleszczy, działające na zasadzie pompy próżniowej. W założeniu, za ich pomocą możemy usunąć kleszcza szybko, pewnie i bezpiecznie. W rzeczywistości sposób ten działa różnie - w zależności od tego, jak mocno kleszcz wbije się w nasze ciało.
Niektórzy próbują również usuwać kleszcze za pomocą obciętej i zatkanej z jednej strony strzykawki. Wyciągając tłok, usuwamy kleszcza dzięki różnicy ciśnień.
Usuwanie kleszcza przez lekarza
Jeżeli mamy jakiekolwiek wątpliwości w sprawie usunięcia kleszcza, nie zastanawiajmy się długo - zgłaszajmy się do lekarza. W gabinecie zabiegowym lekarz lub pielęgniarka rozwiążą problem.
Jak nie usuwać kleszczy
Wbrew popularnym "domowym sposobom", nie należy przy usuwaniu kleszczy smarować go tłuszczem czy benzyną, nie należy do miażdżyć czy wykręcać. Stosowanie tych metod prowadzi do jednego: znacznego zwiększenia ryzyka infekcji chorobami odkleszczowymi.
Czy każdy kleszcz roznosi boreliozę lub KZM?
Nie każdy kleszcz jest nosicielem boreliozy lub kleszczowego zapalenia mózgu. Jeśli chcemy mieć świadomość zagrożenia, możemy zawsze zgłosić się z wyciągniętym kleszczem do laboratorium na test.
źródło:
kleszcze.net/usuwanie-kleszczy.html
Choroba przenoszona przez kleszcze
Borelioza (choroba z Lyme, krętkowica kleszczowa, łac. borreliosis, ang. Lyme disease, Lyme borreliosis) – wieloukładowa choroba zakaźna wywoływana przez bakterie należące do krętków: Borrelia burgdorferi, Borrelia garinii, Borrelia afzelii, Borrelia japonica, przenoszona na człowieka i niektóre inne zwierzęta przez kleszcze z rodzaju Ixodes. Borelioza jest najczęstszą chorobą odkleszczową[1]. Zakażenie człowieka następuje poprzez ślinę lub wymiociny kleszcza. Rezerwuarem krętka są liczne gatunki zwierząt, głównie gryzonie. Wczesne objawy choroby obejmują powstanie charakterystycznego rumienia cechującego się obwodowym szerzeniem się i centralnym ustępowaniem. Rumień wędrujący jest najczęstszym objawem wczesnej postaci boreliozy. Inne wczesne zmiany to rzadko występujący naciek limfocytarny skóry oraz objawy grypopodobne obejmujące gorączkę, ból głowy, osłabienie. Wczesne objawy ustępują w ciągu 3 miesięcy i u części chorych rozwija się postać wczesna rozsiana, która może przebiegać pod postacią zapalenia stawów lub neuroboreliozy albo (rzadziej) zapalenia mięśnia sercowego. Po wielu latach od zakażenia u części chorych dochodzi do zanikowego zapalenia skóry, przewlekłego zapalenia stawów, powikłań neurologicznych. Borelioza jest rozpoznawana na podstawie dodatnich testów serologicznych oraz występowaniem typowych objawów klinicznych. Zakażenie jest skutecznie leczone za pomocą antybiotyków z grupy penicylin, cefalosporyn oraz tetracyklin.
źródło:
pl.wikipedia.org/wiki/Borelioza
Objawy
Rozpaznać Borelioze...
Ze względu na to, że Borelioza jest chorobą wieloukładową, a bakterie borrelii przybierają różne formy, objawów choroby mogą być setki. Borelioza jest zatem chorobą trudną do zdiagnozowania, gdyż jej objawy mogą wskazywać na dziesiątki innych schorzeń. Ale zacznijmy od pewniaków.
Jedynym stuprocentowym objawem Boreliozy jest rumień wędrujący, który pojawia się zaraz po ukąszeniu kleszcza lub nawet kilka tygodni później. Rumień może pojawić się w różnych miejscach na skórze, niekoniecznie w miejscu ukąszenia. Klasyczny rumień jest czerwoną plamą, o średnicy 5 cm lub więcej, stopniowo blednącą od środka. Jednak rodzajów rumieni może być bardzo wiele, więc wszystkie zmiany skórne po ukąszeniu kleszcza, zaleca się dokumentować za pomocą zdjęć.
Typowy rumień pojawia się tylko u ok. 40% zakażonych. Jego brak wcale jednak nie oznacza braku choroby.
W początkowym okresie choroby zakażony może zgłaszać
objawy grypopodobne.
Jeśli Borelioza nie jest leczona, infekcja się rozprasza i przechodzi w stan przewlekły powodując w początkowym etapie dolegliwości stawowe, objawy porażenia i zapalenia opon mózgowych oraz serca. W konsekwencji choroba prowadzi do przewlekłego zmęczenia, niedowładu, porażenia nerwów obwodowych, zaburzeń czucia, zaburzeń psychicznych, pamięci, zapalenia skóry.
Boreliozę należy podejrzewać, jeśli występują objawy z kilku systemów jednocześnie (np. kostnego i nerwowego), a rutynowe badania laboratoryjne nie wykazują większych odchyleń od normy.
Poniżej lista objawów mogących wystąpić przy Boreliozie (z artykułu dr Burrascano). Należy pamiętać, że mogą one świadczyć również o innym schorzeniu, a więc jeśli podjęte leczenie określonych zaburzeń nie pomaga i odnotowujemy kilka z poniższych objawów, możemy mieć podejrzenie zakażenia Borrelią.
Objawy Boreliozy wg dr Burrascano:
- gorączka, poty, dreszcze,
- zmiana masy ciała,
- zmęczenie (wręcz wyczerpanie), ociężałość, słaba wytrzymałość fizyczna,
- bezsenność
- bezdech nocny,
- wypadanie włosów,
- drętwienie kończyn lub tylko palców budzące ze snu,
- drętwienie języka, zaburzenia smaku,
- bóle gardła,
- bóle jąder,
- bóle bioder,
- bóle i kurcze mięśni,
- tiki mięśni twarzy lub innych mięśni,
- bóle głowy, zwykle części potylicznej,
- bóle i obrzmienia stawów często zmienne i wędrujące,
- sztywność stawów i kręgosłupa szyjnego,
- bóle zębów (bez wyraźnych powodów stomatologicznych),
- nieregularna menstruacja
- nieoczekiwane wytwarzanie mleka, bóle piersi,
- zakłócenie działania pęcherza moczowego,
- utrata sprawności seksualnej lub utrata libido
- bóle i podrażnienie żołądka,
- refluks żołądkowo-przełykowy,
- zmiana rytmu wypróżnień (zaparcia lub biegunka),
- bóle w klatce piersiowej i w żebrach,
- przeszywające bóle,
- krótki oddech, kaszel, zadyszka,
- skoki pulsu i skoki ciśnienia krwi,
- bloki serca lub inne arytmie; szmery w sercu
- kardiomiopatia przerostowa,
- kłucia, mrowienia; utrata czucia jak w polineuropatii; palenie skóry,
- zapalenie nerwu trójdzielnego,
- paraliż twarzy
- zaburzenia widzenia: podwójne rozmyte widzenie, czarne plamy w polu widzenia, nadwrażliwość na światło
- zaburzenia słuchu: dzwonienie w uszach, bóle uszu, nadwrażliwość na dźwięk,
- nasilona choroba lokomocyjne, zawroty głowy, utrata równowagi,
- zła tolerancja alkoholu i nasilanie się objawów po alkoholu,
- zaburzenia koncentracji i otępienie: trudności w znalezieniu potrzebnego słowa, problemy z rozumieniem tekstu czytanego, wzmożona ilość błędów ortograficznych, trudności w rozumieniu dłuższych zdań lub szybkich dialogów, liczne wypadki „z nieuwagi”, zapominalstwo, dezorientacja, uczucie „odrealnienia”,
- zmiany nastroju, drażliwość, depresja,
- „parkinsonowskie” drżenia rąk i innych części ciała,
- czterotygodniowa cykliczność objawów: dwa tygodnie lepiej, dwa tygodnie gorzej,
- nadwrażliwość skóry, bolesność na dotyk,
- idiopatyczne zapalenie prostaty
- nadwrażliwość na chemikalia i zapachy,
- nietypowe ataki padaczkowe,
- zapalenie wątroby,
- porażenia nerwów obwodowych.
Nie należy jednak brać powyższych objawów zbyt serio, ponieważ mogą one być przyczyną wielu innych schorzeń. Boreliozę możemy podejrzewać, jeśli występuje kilka z powyższych objawów, a ich leczenie metodą standardową nie przynosi pożądanej poprawy.
źródło:
borelia.pl/objawy/
Więc nie zapominajcie o kleszczach.
Życzę tylko udanych i miłych wędrówek zieloni podróżnicy